«ایران سبز» با غنی‌سازی جنگل‌های طبیعی
تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۵۶۹۷۱
این رسم هر سال هفته منابع طبیعی در ایران است که هزاران نهال با دست‌ها و نیت‌های مختلف در خاک کاشته می‌شوند اما امسال فرق دارد و وسعت کار بیشتر است به این امید که زیر سایه ایران‌سبز، «ایران قوی» نیز هرچه بیشتر جلوه‌گر شود. ما درباره این پویش و الزامات آن و اینکه چه کنیم تا تیر ایران‌سبز به هدف بخورد با دکتر هادی کیادلیری، استاد دانشگاه و کارشناس جنگل گفت‌وگو کرده‌ایم، مصاحبه‌ای که حاوی نکات ریز برای پاسداشت و احیای عرصه‌های سبز است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سال‌هاست بر سر مساحت جنگل‌های کشور اتفاق نظر وجود ندارد. بالاخره مساحت جنگل‌های ایران چقدر است؟
براساس آمارهای رسمی که در اختیار داریم در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۹ حدود یک‌میلیون و ۵۰۰هزار جنگل و مرتع در کشورمان نابود شده و عدد جنگل‌های طبیعی کشور به ۱۴میلیون هکتار رسیده است.
سطح جنگل‌های دست‌کاشت کشورمان چقدر است؟
در چند دهه اخیر حدود یک‌میلیون و ۶۰۰هزار هکتار جنگل دست‌کاشت در کشورمان به وجود آمده که تقریبا ۲۰ درصد از آن اکنون باقی مانده، چراکه بخشی از این جنگل‌ها از ابتدا مستقر نشد یا اگر شد به مرور از بین رفت. البته انجمن جنگلبانی ایران آمار یک‌میلیون و ۶۵۰هزار هکتار را به‌عنوان مساحت جنگل‌های دست‌کاشت قبول دارد و سازمان منابع طبیعی عدد دومیلیون و ۱۰۰هزار هکتار را که نشان می‌دهد در حوزه آماری مشکل داریم.
اصولا ما در حوزه کاشت جنگل‌های دست‌کاشت موفق بوده‌ایم؟
با آماری که در اختیار داریم باید بگوییم به‌هیچ‌عنوان موفق نبوده‌ایم و خیلی از بودجه‌هایی که صرف این کار شده از بین رفته است چون گونه‌های مناسبی را انتخاب نکرده‌ایم، یا جنگل را یکدست کاشته‌ایم یا در اقلیم‌های خشک درختی مثل اکالیپتوس کاشته‌ایم. در طرحی مانند حرم تا حرم هم می‌بینیم که عملا چیز زیادی از نهال‌های کاشته‌شده باقی نمانده است. بنابراین همان‌قدر که کاشت نهال مهم است نگهداشت آن هم اهمیت دارد.
یعنی می‌گویید همه جا ناموفق بوده‌ایم و اصلا موفقیتی به‌دست نیاورده‌ایم؟
نه، مسلما این‌طور نیست و در برخی نقاط خوب و موفق عمل کرده‌ایم چون می‌بینیم که در برخی مناطق، احیا صورت گرفته و به‌هرحال بیش از ۱.۵میلیون هکتار جنگل دست‌کاشت داریم ولی انتظارمان این است و البته نیازمان این است که بیشتر از اینها عرصه‌های سبز داشته باشیم. به اعتقاد من، در ایران ما حتی به سایه شاخه‌های خشک درختان هم نیاز داریم چه رسد به چتر سبز درختان، چون ما جزو کشورهای با پوشش بسیار کم جنگل در جهان هستیم و هرچه بکاریم بازهم کم است.
در شعار پویش «ایران‌سبز» از ایران قوی هم صحبت می‌شود. چه ارتباطی میان سبزی و قدرت وجود دارد؟
سبزی نماد پایداری یک سرزمین است و باعث پایداری آب‌وخاک و تلطیف هوا و کاهش آلودگی هوا می‌شود و تنوع زیستی را تضمین می‌کند. در واقع درختان به انسان‌ها خدمات حیاتی ارائه می‌دهند. البته وقتی یک سرزمین باید سبز باشد منظورمان سبزشدن همه اکوسیستم‌ها نیست چون مثلا بیابان اکوسیستمی است که نباید سبز شود و باید به‌همین‌شکل باقی بماند. پس موضوع این است که ما باید تخریب در اکوسیستم‌ها را کم کنیم و مناطق باارزشی مانند جنگل‌های زاگرس و هیرکانی را احیا و تقویت کنیم. قوانین کشور هم باید در این راستا نوشته شوند اما قوانین ما بیشتر به سمت خودکفایی کشاورزی و امنیت غذایی تمایل دارد که باعث فشار آمدن بیش از حد به منابع طبیعی می‌شود.
در پویش ایران‌سبز باید از چه گونه‌های گیاهی‌ای بیشتر استفاده کنیم؟ با این توضیح که می‌دانیم هر اقلیم، گونه‌های مختص خود را می‌طلبد.
تا وقتی که جانمایی مناسب را انجام نداده‌ایم حتی نمی‌توانیم مشخص کنیم که چه گونه‌ای بکاریم. بنابراین قدم اول و مهم انتخاب مکان درست و سپس انتخاب گونه مناسب است که در هر نقطه‌ای فرق می‌کند. به اعتقاد من در این پویش سراسری ما باید توجه ویژه‌ای به احیا و غنی‌سازی جنگل‌های طبیعی به‌ویژه زاگرس داشته باشیم.
منظورتان از احیا و غنی‌سازی چیست؟
یعنی جایی از جنگل که دچار تخریب شده یا پوشش تاج آن کم شده باید در همان‌جاها درخت بکاریم و سعی کنیم از جنگل‌های مخروبه شروع کنیم. در جنگل‌های زاگرس عرصه‌های مختلفی نیاز به ترمیم دارد. البته فقط با کاشت درخت نمی‌توان به احیا اقدام کرد چون گاهی وقت‌ها لازم است با اعمال قرق مانع از تخریب جنگل شویم. وقتی در جنگل‌های شمال بیش از پنج‌میلیون دام می‌چرند اگر هرکدام از آنها روزی یک نهال را بخورند، ببینید چه پیش می‌آید.
شما تاکید زیادی بر نهالکاری در جنگل‌ها دارید اما کلانشهرها هم به علت آلودگی شدید هوا به نظر گزینه مناسبی برای درختکاری هستند.
بله، همین طور است. ما باید درختکاری در جنگل و شهرها را موازی با هم پیش ببریم و در شهرها کمربندهای سبز ایجاد کنیم. البته ایجاد درخت‌های شهری پارامترهای مختلفی دارد و ممکن است به برخی مولفه‌ها ازجمله زیبایی درخت، رنگ‌های خاص آن، درختان همیشه‌سبز، داشتن پاییز زیبا و ... توجه کنیم ولی نکته مهم این است که درختکاری در شهرها و جنگل‌ها نباید یکدست باشد بلکه باید آمیخته‌ای از گونه‌ها را به کار برد.
نظرتان در مورد کاشت درختان مثمر در پویش ایران‌سبز چیست؟
در مناطقی که امکان‌پذیر باشد ایده خوبی است اما در مجموع، درختان مثمر درختانی پرنیاز و مستعد آفات هستند ولی به‌هرحال باعث می‌شوند تا حیات‌وحش منتفع شود و ضمن تقویت تنوع زیستی به پایداری سرزمین هم کمک گردد.
روزنامه جام جم
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: ایران سبز غنی سازی جنگل ایران سبز دست کاشت جنگل ها گونه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۵۶۹۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طرح جنگلداری چندمنظوره با رویکرد حفاظتی و توسعه توریسم بررسی شد
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، محمود بیات، مجری طرح پژوهشی «تهیه طرح جنگلداری چندمنظوره با رویکرد حفاظتی، توسعه توریسم و ارزیابی اثرات جنگل‌کاری بر خاک و پوشش گیاهی در جنگل‌های سرخ گز و گز گل کوچک شهرستان‌های ورامین و پیشوا» در دانشگاه تهران گفت: جنگل‌های ایرانی- تورانی جایگاه ویژه‌ای در توسعه اقتصادی و اکولوژیکی کشور دارند و تضمین‌کننده بقا و پایداری آب و خاک کشور هستند.
عضو هیئت‌علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور به تعریف گردشگری طبیعت پرداخت و گفت: گردشگری طبیعت به نوعی از انواع جهانگردی یا گردشگری اطلاق می‌شود که در آن طبیعت و محیط زیست برای گردشگر مقدم بر هرچیز دیگری است. از طرفی امروزه مشخص شده است که گردشگری طبیعت مهم‌ترین منبع کسب درآمد برای حفاظت از تنوع طبیعی محسوب می‌شود.
این پژوهشگر بیان کرد: جنگل‌های نیمه‌انبوه تا تنک جنگل‌های ایرانی تورانی به‌دلیل آنکه بسیاری از تفرجگاه‌های طبیعی نظیر کوه، دره، رودخانه، آبشار، غار، دریاچه، چشمه، حیات وحش و پوشش گیاهی را در خود جای داده‌اند، اگر فرایند شناسایی و ناحیه‌بندی گردشگری طبیعی برای آنها انجام شود، می‌توان برنامه‌ریزی بهینه‌ای برای استفاده از آنها اعمال کرد.
وی اضافه کرد: هدف اصلی طرح‌های جنگلداری در این جنگل‌ها، بررسی موضوعات اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی است و برای مدیریت صحیح این جنگل‌ها ضرورت دارد، طرح جامع و پویای جنگلداری چندمنظوره که پاسخگوی نیروهای پیشران باشد طراحی شود. به دلیل شرایط خاص اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جنگل‌های ایرانی تورانی، آسیب‌های شدیدی به این جنگل‌ها وارد شده است.
این محقق حوزه منابع طبیعی و محیط زیست گفت: مدیریت علمی در قالب طرح‌های جنگلداری در جنگل‌های ایرانی تورانی در چند دهه اخیر شروع شده و طرح‌های متعددی در این جنگل‌ها اجرا شده است. برای تحقق اهداف طرح‌های جنگلداری، باید جنگلداری مشارکتی و اجتماعی به‌کار گرفته شود.
وی ادامه داد: هدفی که این طرح در بلند مدت دنبال می‌کند علاوه بر حفاظت از جنگل‌ها، سوق دادن این جنگل‌ها با اجرای عملیات‌های پیش‌بینی شده در طرح به سمت پایداری جنگل و ایجاد جنگل متراکم و انبوه است.
بیات تصریح کرد: هدف اصلی از اجرای طرح‌های مدیریت منابع جنگلی و طرح‌های جنگلداری چندمنظوره در استان تهران و شهرستان‌های ورامین و پیشوا حفاظت و احیاء جنگل‌ها، ارزیابی اثر جنگل‌کاری گز بر روی پوشش گیاهی همراه و خاک و در نهایت مشخص کردن مناطق مستعد گسترش اکوتوریسم بوده‌است. این امر با تهیه نقشه‌های شکل زمین و تلفیق آنها با نقشه‌های پوشش گیاهی و تیپ خاک حاصل از کارهای میدانی و عرصه‌ای به دست آمد.
وی تأکید کرد: اهداف این طرح بلند مدت و نیازمند اعتبار زیادی بوده و لازم است از طریق ارگان‌های مرتبط، اعتبار مورد نیاز تخصیص پیدا کند.
این محقق در پایان اضافه کرد: نبود بودجه، هزینه زیاد انجام مأموریت در مناطق محروم، گرمای بیش از حد هوا، فعالیت‌های تحقیقاتی از جمله داده‌برداری خام را دشوار کرده بود؛ با این وجود توانستم این طرح را به نتیجه مطلوب برسانم.
انتهای پیام/
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است